Trẻ Em Và Người Lớn "Giết Sâu Bọ" Như Thế Nào Vào Ngày 5/5 Âm Lịch?
Vào ngày 5/5 âm lịch, hay còn gọi là Tết Đoan Ngọ, người Việt có một phong tục truyền thống đặc biệt là "giết sâu bọ" – một cách gọi dân gian để chỉ việc tiêu diệt ký sinh, tà khí và bệnh tật trong cơ thể. Đây là nghi lễ mang đậm yếu tố văn hóa, y học dân gian và tâm linh. Cả trẻ em lẫn người lớn đều thực hiện các hành động mang tính biểu tượng và thực tế để “giết sâu bọ” như sau:
1. Người Lớn “Giết Sâu Bọ” Như Thế Nào?
a. Ăn các món “giết sâu bọ” từ sáng sớm-
Ngay sau khi ngủ dậy, khi bụng còn đói, người lớn thường ăn một số món ăn có vị chua, cay, nóng hoặc có tính sát khuẩn như:
-
Cơm rượu nếp: được cho là giúp tiêu diệt ký sinh trùng trong đường ruột.
-
Hoa quả chua: như mận, vải, cóc, me,… nhằm kích thích tiêu hóa và thanh lọc cơ thể.
-
Tỏi sống hoặc gừng tươi: có tác dụng làm ấm bụng, chống lạnh, sát trùng.
-
-
Một số gia đình đun nước với các loại lá như lá xông, lá bưởi, lá sả, lá hương nhu để tắm, với quan niệm tẩy trừ uế khí, bệnh tật và mang lại may mắn.
-
Người lớn có thể treo bùa ngũ sắc, nhánh ngải cứu, ích mẫu, lá dâu tằm ở cửa ra vào hoặc đầu giường để trừ tà ma, bảo vệ sức khỏe.
2. Trẻ Em “Giết Sâu Bọ” Như Thế Nào?
a. Thoa rượu gừng vào rốn, thái dương và lòng bàn tay, chân-
Người lớn thường dùng rượu gừng hoặc nước lá thơm để xoa lên người trẻ nhỏ, nhất là những vị trí như:
-
Rốn (trung tâm hệ tiêu hóa)
-
Thái dương (giúp tỉnh táo)
-
Lòng bàn tay/bàn chân (điểm huyệt đạo)
-
-
Mục đích là để kích thích tuần hoàn, làm ấm người và xua đuổi khí độc.
-
Trẻ em được đeo vòng chỉ ngũ sắc (đỏ, vàng, xanh, trắng, đen) ở cổ tay hoặc cổ chân. Đây là biểu tượng cầu bình an, xua tà khí, được tin là giúp bé không bị “bắt vía”.
-
Trẻ lớn hơn (từ 3 tuổi trở lên) có thể được cho ăn một ít cơm rượu nếp nhạt hoặc hoa quả chua nhẹ với liều lượng phù hợp, vừa là lễ nghi vừa hỗ trợ tiêu hóa.
3. Ý Nghĩa Của Việc “Giết Sâu Bọ”
-
Y học dân gian: Giúp thanh lọc cơ thể, phòng tránh bệnh mùa hè.
-
Tâm linh – tín ngưỡng: Xua đuổi tà khí, ma quỷ và vận rủi.
-
Giáo dục truyền thống: Dạy trẻ em về nghi thức, lòng hiếu kính với tổ tiên và giữ gìn bản sắc văn hóa.
